Skip to main content
. 2012 Feb;78(4):1251–1264. doi: 10.1128/AEM.07721-11

Table 3.

Species of lactic acid bacteria identified from sourdoughs used for the manufacture of traditional/typical Italian breadsa

Sourdoughsb Isolatesc Clusterd Closest relative (% identity)e GenBank accession no.
Pane di Altamura PDO AC13 (AD11p) UC Weissella cibaria (99) JN845527
AC1 (AD5) XXIII W. cibaria (99) JN851736
AA25 (AB1) UC W. cibaria (99) JN851737
AA22 UC W. cibaria (99) JN851738
AA3 UC W. cibaria (99) JN851739
AB15 UC W. cibaria (99) JN851740
AB24 (AD16, AB7, AD8, AC9) UC W. cibaria (99) JN851741
AA1 (AB3) UC W. cibaria (99) JN851742
AA6 UC W. cibaria (99) JN863639
AA12 (AD6) UC W. confusa (100) JN851743
AC26 UC W. cibaria (99) JN851745
AA15 UC W. cibaria (99) JN863637
AA10 UC W. cibaria (99) JN851746
AC22p UC W. cibaria (99) JN851744
Pane di Laterza BA1 (BA2) UC Leuconostoc citreum (99) JN851747
BC18 II Ln. citreum (99) JN851748
BB23 (BB22, BB21) I Lactobacillus sanfranciscensis (99) JN851749
BB28 (BB6) UC L. sanfranciscensis (99) JN851750
BC9 I L. sanfranciscensis (99) JN851751
BB1 (BA13, BA17g, BA14, BA10) I L. sanfranciscensis (99) JN863640
BC1 (BC2, BC3) I L. sanfranciscensis (99) JN863641
BD10 (BD9, BD8) UC Ln. citreum (99) JN863643
BD4 (BD3) UC Ln. citreum (99) JN863642
Pane di Matera PGI CA1 (CA8) XXIII Ln. citreum (99) JN851752
CA10 (CA9, CB3) XXIII Ln. citreum (99) JN851753
CA25 (CB8, CB11, CB20, CB23, CC21, CC25, CD2, CD12) XVIII Ln. citreum (99) JN863680
CD5 (CD1) XVII Ln. citreum (99) JN863644
CD14 (CA14, CC6, CC12) XVIII Lactobacillus plantarum (100) JN863645
DA13 (DA23, DB1, DC6, DB8, DC17, DC3, DB3, DC24, DC9, DC2) XVIII L. sanfranciscensis (99) JN851754
DA2 XVII L. sanfranciscensis (99) JN851755
DB2 (DB17) XVIII L. sanfranciscensis (99) JN851756
DA4 XXII L. sanfranciscensis (99) JN863646
DB6 UC L. sanfranciscensis (99) JN851757
DC5 UC L. sanfranciscensis (99) JN851758
DC7 IV L. sanfranciscensis (99) JN851759
DA6 XVIII L. sanfranciscensis (99) JN863647
Pane Casereccio di Reggio Calabria EA15 XVIII L. sanfranciscensis (99) JN851760
EA8 UC Leuconostoc mesenteroides subsp. mesenteroides (99) JN851761
EA1 UC L. sanfranciscensis (99) JN851769
EB3 (EC4) III Lactobacillus sakei (99) JN851762
EC7 (EC8) III L. sakei (99) JN851763
EB7 IV Ln. mesenteroides subsp. mesenteroides (99) JN851764
EB10 XIV Ln. mesenteroides subsp. mesenteroides (99) JN851765
EC19 (ED3, ED12, EB9, EA19) XVI Ln. mesenteroides subsp. mesenteroides (99) JN851766
EA6 (EA5, EC1) UC L. sakei (99) JN863648
EB27 XIV Ln. mesenteroides subsp. mesenteroides (99) JN863649
ED4 (ED1, ED2) UC Ln. mesenteroides subsp. mesenteroides (99) JN863681
Pane Casereccio del Molise FA22 UC L. sanfranciscensis (99) JN851767
FA30 (FB13) XVII L. sanfranciscensis (99) JN851768
FA13 (FB18, FA19) VII L. sanfranciscensis (99) JN851770
FA26 VII L. sanfranciscensis (99) JN851771
FA2 (FC7, FC9, FC5, FC8, FC12) UC L. sanfranciscensis (99) JN882276
FB5 (FB10, FB11, FB23, FC15) XVIII L. sanfranciscensis (99) JN851772
FB4 XV L. sanfranciscensis (99) JN851773
FA4 XII L. sanfranciscensis (99) JN863638
Pane Casareccio di Genzano PGI GA6 UC L. plantarum (100) JN851774
GA12 UC L. plantarum (100) JN851775
GA7 UC L. plantarum (100) JN851776
GA4 UC L. plantarum (100) JN851777
GB14 UC L. plantarum (100) JN863682
GA1 (GC11, GC6, GB2, GB11, GC4) XVIII Pediococcus pentosaceus (99) JN851778
GB5 (GB1, GA10) VI P. pentosaceus (99) JN851779
GB3 UC P. pentosaceus (99) JN851780
GC16 UC P. pentosaceus (99) JN851781
GC3 VI P. pentosaceus (99) JN851782
GB22 (GB10, GA2, GB19) VII L. plantarum (100) JN863650
GC1 VII P. pentosaceus (99) JN863651
Bozza Pratese HA18 (HB7, HB11, HB19, HB23, HB4, HB12) XVIII L. sanfranciscensis (99) JN851783
HA3 (HA19, HC27, HC30, HC5, HC9, HC11, HA23, HB1) XII L. sanfranciscensis (99) JN851784
HA1 (HA4, HA2, HA17) XII L. sanfranciscensis (99) JN851785
HC23 (HC25) XI L. sanfranciscensis (99) JN863683
HC26 XX Lactobacillus paralimentarius (99) JN863684
HB25 XVI L. paralimentarius (99) JN863652
Pane di Altopascio Tradizionale IA6 (IA13, IC3) XXI Lactobacillus gallinarum (99) JN851786
IA23 XXII L. gallinarum (99) JN851787
IA29 (IA2, IA3a, IC8, IC28) XVII L. gallinarum (99) JN851788
IA1 (IA7, IA3b, IA11b, IC14, IC12, IC6) XVIII L. gallinarum (99) JN851789
IC13 (IC27) XIII L. gallinarum (99) JN851790
IC19a XIII L. gallinarum (99) JN851791
IC7 XXII L. gallinarum (99) JN851792
IC11 UC L sanfranciscensis (99) JN863685
Pane di Terni LC6 UC L. sanfranciscensis (99) JN863686
LC9 UC L. plantarum (100) JN863687
LC12 (LA4, LC25, LA1, LA6, LA3, LA2, LB1, LB2, LB3, LB4, LB18) XXI L. plantarum (100) JN851793
LB19 UC L. plantarum (100) JN851794
LC17 UC Lactococcus lactis subsp. lactis (99) JN851795
LD4 XXII Lc. lactis subsp. lactis (99) JN851796
LD26 UC Lc. lactis subsp. lactis (99) JN851797
LD14 XXI Lactobacillus brevis (99) JN863688
LD11 UC Lc. lactis subsp. lactis (99) JN863653
Bastone di Padova MB3 UC Ln. mesenteroides subsp. mesenteroides (99) JN851798
MC2 XX L. plantarum (100) JN851799
MA1 XXII L. paralimentarius (99) JN851800
MC1 XVIII L. paralimentarius (99) JN851801
MB1 (MA4, MA6, MA7, MA27, MA30, MB4, MB6, MB7, MB8, MB11, MB15, MC7, MC16, MC21, MC22, MC30, MB14) XXII L. paralimentarius (99) JN851802
MC13 XVIII L. plantarum (100) JN863654
MC5 XVII L. paralimentarius (99) JN863655
MC9 XX L. paralimentarius (99) JN863656
Coppia Ferrarese PGI NA3 (NA4, NB1, NB3, NA8) XIX L. plantarum (100) JN851803
NA2 (NC2, ND3, ND7) UC L. plantarum (100) JN851804
NB2 (NB4, NB24) UC L. plantarum (100) JN851805
NC4 UC L. plantarum (100) JN851806
ND25 (NC3, NC6) XVII L. paralimentarius (99) JN851807
ND2 (NA1, NC1, NC7, NC8, ND1, ND4) VIII L. paralimentarius (99) JN851808
NA28 XIX L. plantarum (100) JN863657
Pane Casereccio Marchigiano OA28 (OA2, OB4, OB3) UC L. plantarum (100) JN851809
OC1 XXII L. plantarum (100) JN851810
OA1 XVII Pediococcus inopinatus (99) JN851811
OA19 (OA5, OB7, OB8, OC10, OC17, OA18, OA13) XXI P. inopinatus (99) JN851812
OC6 XXII Lactobacillus casei (99) JN851813
OA6 (OB1, OB2) XVIII P. inopinatus (99) JN863658
OA22 (OC14) UC L. sanfranciscensis (99) JN863659
Pane di Cappelli PA22 (PA14, PD4) UC L. sanfranciscensis (99) JN863689
PB24 (PA24, PD2) UC L. sanfranciscensis (99) JN863595
PC30 UC L. sanfranciscensis (99) JN863596
PB23 (PA23, PD9) UC L. plantarum (100) JN863597
PA15 (PC4, PD1) XVII L. sanfranciscensis (99) JN863660
PA16 (PB6) UC L. sanfranciscensis (99) JN863661
PA21 (PD7) UC L. plantarum (100) JN863662
PC28 (PB1) UC L. sanfranciscensis (99) JN863663
PC27 (PB3) II L. sanfranciscensis (99) JN863664
PC23 UC L. sanfranciscensis (99) JN863666
Moddizzosu QB4 UC L. sanfranciscensis (99) JN863598
QB9 (QB12) UC L. sanfranciscensis (99) JN863599
QC1 UC L. plantarum (100) JN863600
QA22 UC L. brevis (99) JN863601
QA23 UC L. brevis (99) JN863602
QA1 UC L. brevis (99) JN863603
QD2 (QD3, QD5, QD11) UC L. brevis (99) JN863604
QD1 XVII L. brevis (99) JN863690
QA16 UC Pediococcus argentinicus (99) JN863605
QB24 (QB2) UC Lactobacillus rossiae (99) JN863606
QB5 UC L. rossiae (99) JN863607
QA13 UC L. brevis (99) JN863665
QC8 UC L. brevis (99) JN863667
QC15 UC L. rossiae (99) JN863668
QC6 XI L. sanfranciscensis (99) JN863669
QC2 UC L. brevis (99) JN863608
QC27 UC L. rossiae (99) JN863670
Pane Carasau RD24 UC Ln. mesenteroides subsp. mesenteroides (99) JN863609
RA1 UC L. plantarum (100) JN863610
RA11 (RC7, RB2, RB13, RC23, RB7, RB5, RB8) V L. plantarum (100) JN863611
RA2 (RA25) XVII L. plantarum (100) JN863612
RC5 V P. pentosaceus (99) JN863614
RC24 XVII Lc. lactis subsp. lactis (99) JN863615
RA6 (RC15) UC L. brevis (99) JN863616
RC2 UC W. paramesenteroides (99) JN863617
RD9 UC Ln. mesenteroides subsp. mesenteroides (99) JN863618
RD1 UCe L. brevis (99) JN863619
RD12 UC L. plantarum (100) JN863613
RD2 UC L. plantarum (100) JN863671
RD23 UC L. plantarum (100) JN863672
Pane nero di Castelvetrano SA3b (SA7b, SA14, SB1) IX L. paralimentarius (99) JN863620
SA22b (SA19, SB5) XV L. paralimentarius (99) JN863621
SC19 (SB2) XV L. paralimentarius (99) JN863691
SC5 (SD13, SB7, SC11a) IX L. paralimentarius (99) JN863622
SC10 (SD7, SB10, SD11b) XV Lactobacillus spicheri (99) JN863623
SC6 (SC17) XVII L. spicheri (99) JN863624
SD1 (SD2) VIII L. spicheri (99) JN863625
SC4 IX L. spicheri (99) JN863673
SC20 XXI L. spicheri (99) JN863674
Pane di Lentini TA22 (TB20, TD2) UC L. sanfranciscensis (99) JN863626
TA1 (TA23, TB6, TB17, TA8, TB1, TA6, TD7) XVIII L. paralimentarius (99) JN863627
TC13 (TD1) UC L. paralimentarius (99) JN863628
TC18 UC L. paralimentarius (99) JN863629
TC2 (TD5, TD6) UC Lactobacillus namurensis (99) JN863630
TC7 XVIII L. plantarum (99) JN863631
TB18 UC L. namurensis (99) JN863675
TC4 UC L. paralimentarius (99) JN863676
TC25 UC L. sanfranciscensis (99) JN863677
Pagnotta del Dittaino PDO UA21 (UB20, UB22) X L. sanfranciscensis (99) JN863632
UC15 UC L. sanfranciscensis (99) JN863633
UB17 (UB1, UB2, UB4, UA17, UC6) UC L. sanfranciscensis (99) JN863635
UA27 X Enterococcus durans (99) JN863634
UC12 (UA12, UC10, UC16, UC23) UC E. durans (99) JN863678
UA16 (UA23, UA1, UA5) UC E. durans (99) JN863679
UA3 XVII L. sanfranciscensis (99) JN863636
a

Identification was carried out by 16S rRNA, recA, pheS, or casei/para gene sequencing.

b

Sourdoughs are indicated with the names of the related breads.

c

Where more than one isolate per row is present, the first isolate is the representative one for that strain. The second letter of the isolate name indicates the medium used for the isolation (A, mMRS; B, SDB; C, MRS5; D, glucose-M17).

d

Randomly amplified polymorphic DNA (RAPD)-PCR analysis was carried out to exclude clonal relatedness. RAPD-PCR cluster. Clusters are numbered with Roman numerals from I to XXIII; UC, unclustered.

e

Species showing the highest identity (%) to the strain isolated from sourdough. The percentage of identity was that shown by performing multiple sequence alignments in BLAST. Ln., Leuconostoc; Lc., Lactococcus.